x
Kościół pw. św. Jana Chrzciciela - Rozdrażew
powrót

Kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Rozdrażewie

PRACE KONSERWATORSKIE OŁTARZA GŁÓWNEGO Z KOŚCIOŁA PW. ŚW. JANA CHRZCICIELA W ROZDRAŻEWIE

Manierystyczny ołtarz główny z kościoła pw. św. Jana Chrzciciela w Rozdrażewie powstał na początku XVII wieku. Stan zachowania ołtarza był bardzo zły ze względu na liczne przekształcenia plastyczne, jakim podlegał w przeszłości oraz czynniki niszczące natury fizycznej i biologicznej. Postępująca destrukcja drewna struktury i elementów snycerki ołtarza spowodowana jest w znacznym stopniu działalnością czynnych drewnojadów. Przyczynia się to do osłabienia wytrzymałości mechanicznej snycerki i konstrukcji nastawy. Obserwuje się zniszczenia powstałe na skutek uszkodzeń mechanicznych w postaci m.in. ułamanych fragmentów dekoracji snycerskich. Ołtarz był wtórnie przemalowany, widoczne były spękania i odpryski warstwy malarskiej wraz z zaprawą, zwłaszcza powstałe w miejscach rozszczelnień łączeń stolarskich. W wielu miejscach widoczne były zabrudzenia i zaplamienia powierzchni.

 

Celem prac było przeprowadzenie pełnej konserwacji technicznej i estetycznej obiektu. Zasadniczym założeniem było przywrócenie obiektowi właściwej rangi artystycznej, w jak największym stopniu odpowiadającej estetyce pierwotnej.

Przed przystąpieniem do właściwych prac konserwatorskich wykonano dokumentację fotograficzną, następnie zdemontowano ołtarz, zainwentaryzowano, zabezpieczono poszczególne elementy i przewieziono do pracowni. Wykonano badania stratygraficzne i chemiczne celem identyfikacji pigmentów i spoin. Rozpoczęto konserwację od oczyszczenia lica i odwrocie z luźnych zabrudzeń. Oczyszczono odwrocie drewnianych elementów chemicznie przy użyciu detergentu i terpentyny. Następnie zdezynfekowano drewno i przeprowadzono impregnację struktury drewna. Poprzez mechaniczne i chemiczne usunięcie przemalowań, odsłonięto pierwotną warstwę malarską.

Usunięto również wtórne przezłocenia i doczyszczono odsłonięte złocenia pierwotne, wykonane w technice klejowej złotem płatkowym. Następnie usunięto wadliwie wykonanie uzupełnienia zapraw i drewna. Wzmocniono wytypowane elementy konstrukcji na nowe oraz oczyszczono, naprawiono i sklejono rozeschnięte szczeliny łączeń snycerskich. Niektóre elementy snycerki zrekonstruowano oraz uzupełniono mniejsze ubytki drewna kitem na bazie żywicy epoksydowej. W następnej kolejności uzupełniono ubytki w zaprawie oraz położono nowe na wykonanych elementach drewnianych. Uzupełniono pulment i zrekonstruowano złocenia  i srebrzenia w płatkach w technice klejowej. Zaizolowano również powierzchnie kitów w partii polichromii szelakiem.

Konserwacji poddano również obrazy na płótnie, które po zdemontowaniu w pierwszej kolejności oczyszczono z brudu i kurzu, następnie usunięto pociemniały, częściowo zmatowiały i zabrudzony werniks. Usunięto przemalowania chemiczne i mechaniczne. Następnie prostowano na stole dublażowym płótno w celu usunięcia pofałdowań i zintegrowania spękanej warstwy malarskiej wraz z zaprawą z podobraziem płóciennym. W następnej kolejności uzupełniono ubytki zaprawy kitem emulsyjnym barwionym w masie. Nałożono obraz na nowe krosna i położono werniks retuszerski. Ostatnim etapem było punktowanie warstwy malarskiej metodą scalającą farbami olejnymi. Po upływnie sześciu miesięcy od zakończenia uzupełnień warstwy malarskiej, położono werniks końcowy.

Po wykonaniu wszystkich prac konserwatorskich zamontowano obrazy w ołtarzu, a następnie wykonano dokumentację fotograficzną i opisową.

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego