Kościół pw. św. Andrzeja Apostoła w Złoczewie
PRACE KONSERWATORSKIE OŁTARZA BOCZNEGO ŚW. FLORIANA Z KOŚCIOŁA PW. ANDRZEJA APOSTOŁA W ZŁOCZEWIE
Ołtarz boczny św. Floriana, z rzeźbami św. Floriana i św. Izydora Oracza, z kościoła pw. św. Andrzeja Apostoła w Złoczewie powstał w 3 ćw. XVIII wieku w stylu rokokowym. Niestabilne warunki wilgotnościowe i temperaturowe sprzyjające rozwojowi owadów spowodowały osłabienie mechaniczne drewna oraz naruszenie ciągłości ich struktury w elementach snycerskich figuralnych i ornamentalnych. Widoczne były liczne otwory wlotowe po drewnojadach oraz ślady żerowisk owadzich w miejscach uszkodzeń. Zdezintegrowane drewno utraciło wytrzymałość mechaniczną i pękało na miejscach mocowań. Zniszczenia wynikały również z przemalowań i nieprawidłowych wcześniejszych działań renowacyjnych.
Celem działań konserwatorskich było doprowadzenie zabytkowego ołtarza do jak najlepszego stanu poprzez zahamowanie procesów destrukcji, likwidację jej skutków oraz przywrócenie walorów estetycznych, z uwzględnieniem historycznych walorów artystycznych zabytku.
Przed przystąpieniem do właściwych prac konserwatorskich przeprowadzono wstępne rozpoznanie historii obiektu i wykonano dokumentację fotograficzną. Pobrano próbki do badań mikrochemicznych. Następnie wykonano demontaż części elementów celem przewiezienia ich do pracowni.
Na wstępnie oczyszczono płaszczyzny lica i odwrocie z powierzchniowych zabrudzeń. Następnie podklejono i zaprasowano pęcherze, łuski oraz odspojone warstwy. Wykonano dezynfekcję i dezynsekcję oraz impregnację z dodatkiem środka owadobójczego. Zabieg wykonano poprzez zanurzenie w kąpieli impregnatu (mniejsze elementy), w pozostałych przypadkach zastosowano metodę pędzlowania i okładania kompresami. Pojawiający się lokalnie nadmiar impregnatu został usunięty. W następnym etapie zdjęto przewidziane do usunięcia warstwy przemalowań w obrębie polichromii barwnej i złoconej, stosując metody mechaniczne i chemiczne. W efekcie tego projektu odsłonięto dekorację barwną elementów architektonicznych oraz oryginalną polichromię na rzeźbach. Konsolidację wcześniej podklejonych warstw wykonano z zastosowaniem mieszaniny wosków i żywicy damarowej. Powierzchnie złocone oczyszczono z wtórnych powłok. Następnie wykonano niezbędne naprawy stolarskie konstrukcji, po czym uzupełniono ubytki drewna: głębokie pęknięcia i szczeliny poprzez flekowanie, zaś mniejsze poprzez kitowanie pastą epoksydową. Zrekonstruowano brakujące elementy dekoracji rzeźbiarskiej i ornamentalnej.
Następnie założono grunty na odtworzone elementy i uzupełniono ubytki w obrębie złoceń (grunty kredowo-klejowe), a uzupełnienia pod polichromię barwną wykonano przy użyciu kitu akrylowego. Uzupełnienia zachowanych i rekonstrukcję brakujących (bądź zniszczonych w stopniu uniemożliwiających zachowanie i uzupełnienie) pozłoceń wykonano złotem i srebrem płatkowym zgodnie z pierwotną techniką, z podziałem na „poler” i „mat”. Ubytki w partiach lepiej zachowanych uzupełniono złotem w proszku.
Polichromię barwną na strukturze ołtarza oraz na rzeźbach, po zabezpieczeniu werniksem damarowym, uzupełniono poprzez podmalowanie i punktowanie farbami akrylowymi, następnie wykonano laserunki. Polichromię zawerniksowano werniksem błyszczącym z dodatkiem wosku mikrokrystalicznego.
Wszystkie elementy ruchome zamontowano w kościele na ołtarzu, wykonano dokumentację fotograficzną i opisową.
