Kościół pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Ociążu
PRACE KONSERWATORSKIE OŁTARZY BOCZNYCH Z KOŚCIOŁA PW. NARODZENIA NMP W OCIĄŻU
Ołtarze boczne: prawy pw. św. Stanisława i lewy pw. Serca Jezusowego stanowią wyposażenie drewnianego kościoła pw. Narodzenia NMP w Ociążu. Wykonane zostały w końcu XVIII wieku w stylu rokokowym. Stan ich zachowania był dostateczny, niemniej widoczne były wcześniejsze niechlujnie reperowane ubytki i poszerzenia połączeń stolarskich. Zauważalny jest wyraźny brak niektórych elementów dekoracyjnych, jak np. w gzymsach zamykających wyraźnie brakuje drobnych detali. Złocenia wykonano szlagmetalem, były zmatowione i zaplamione. Obrazy olejne na płótnie były w dobrym stanie, jednak z widocznymi śladami zabrudzenia na licu, miały przyciemniony i miejscami zaślepiony werniks.
Głównym założeniem prac konserwatorskich było wyeliminowanie przyczyn zniszczeń i przywrócenie ołtarzom dobrego stanu technicznego oraz w możliwie największym zakresie przywrócenie pierwotnych walorów estetycznych.
Ołtarze, po wcześniej dokonanej dokumentacji fotograficznej i wstępnym oczyszczeniu, zostały zdemontowane i przewiezione do pracowni konserwatorskiej. Ich powierzchnia oraz wszystkie elementy zostały oczyszczone z zabrudzeń niezwiązanych z podłożem.
Wykonano szereg badań mających na celu ustalenie stratygrafii obiektów, w celu ustalenia technologii i techniki ich wykonania. Przeprowadzono dezynsekcję i dezynfekcję obiektów środkiem o działaniu bieżącym i zapobiegawczym, niszczącym owady i pasożyty w drewnie, równocześnie zabezpieczającym przed grzybem i pleśnią, metodą iniekcji. Olejne przemalowania usunięto środkiem do usuwania powłok olejnych. Następnie wykonano impregnację zmierzającą do wzmocnienia i utwardzenia osłabionego drewna.
Uzupełniono drewnem elementy konstrukcyjne, wykonano nowe fragmenty kotary w zwieńczeniu w drewnie lipowym. Wykonano wzmocnienie konstrukcji ołtarza od odwrocia przy użyciu metalowych taśm nierdzewnych mocowanych przy pomocy wkrętów nierdzewnych. Zrekonstruowano brakujące elementy formy rzeźbiarskiej i drobne ubytki z żywicy epoksydowej.
Kolejnym etapem było wykonanie retuszy technologicznych. Uzupełniono ubytki zapraw poprzez nakładanie warstwowo zaprawy kredowo-klejową, zaś drobniejsze masą akrylową na spoiwie klejowym. Następnie opracowano ją na sucho przy pomocy papierów ściernych i flaneli.
Scalono kolorystycznie (naśladowczo) ubytki warstwy malarskiej przy użyciu farby klejowej z pigmentami po uprzednim położeniu werniksu pośredniego. Wykonano rekonstrukcję marmoryzacji przy pomocy farb żywiczno – olejnych. Kolejnym etapem było zrekonstruowanie ubytków partii złoceń złotem płatkowym kładzionym na pulmencie. Srebrzenia zabezpieczono lakierem oraz lakami na bazie szelaku i bejc spirytusowych. Polichromię i monochromię zabezpieczono werniksem, którego celem było utworzenie warstwy ochronnej przed działaniem atmosferycznym i uszkodzeniami mechanicznymi oraz dla wzmocnienia efektu estetycznego.
Przeprowadzono pełną konserwację obrazów. Wykonano dublaż obrazu głównego z użyciem płótna dublażowego i masy woskowo-żywicznej. Usunięto zaślepiony werniks, następnie uzupełniono ubytki w warstwie malarskiej. Obraz oraz marmoryzacje zabezpieczono werniksem końcowym satynowym.
Końcowym etapem było zamontowanie ołtarzy w docelowym miejscu w kościele oraz wykonanie dokumentacji opisowej i fotograficznej.
