x
Kościół pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny - Blizanów
MAPA
Blizanów

Kościół pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny

Dzieła z drewna

Dzieła z drewna

Jasnogórska kopia

W głównym ołtarzu kościoła widnieje wizerunek Matki Boskiej Blizanowskiej. Towarzyszy on mieszkańcom już ponad 400 lat i jest otoczony szczególnym kultem, gdyż modlitwy przed nim wznoszone często zostają wysłuchane. Świadczą o tym liczne wota dziękczynne, ofiarowane przez wiernych.

Obraz jest kopią malowaną na żywo z częstochowskiego oryginału. Powstał w XVII wieku w jednym z licznie działających wówczas warsztatów zlokalizowanych pod Jasną Górą, które tworzyły takie repliki na zamówienie.

  1. Najcenniejszym z wotów jest srebrna sukienka z blachy oraz dwie korony ofiarowane około roku 1760 przez rogozińską kasztelanową, Annę Molską. Jej mąż Maksymilian, właściciel wsi, ufundował z kolei dwa niezwykłe ołtarze.
  2. Wierni podchodzili do każdego cudu emocjonalnie. Efektem są ciekawe wota dziękczynne.
  3. Podczas uroczystego odsłaniania obrazu w kościele rozbrzmiewa pieśń napisana specjalnie na cześć Matki Boskiej Blizanowskiej.
Jasnogórska kopia
1
srebrna sukienka z blachy
2
srebrna korona z blachy
3
srebrna korona z blachy
Jasnogórska kopia
1
srebrna sukienka z blachy
2
srebrna korona z blachy
3
srebrna korona z blachy

Dziękczynne wota

Na obrazie Matki Boskiej Blizanowskiej, który jest XVII-wieczną kopią obrazu Czarnej Madonny z Jasnej Góry, widnieją liczne wota dziękczynne. Wotum to przedmiot ofiarowany w formie plakietek wyciętych z blachy srebrnej lub złoconej, czasami w kształcie serca, rąk, oczu, symbolizujących konkretne uzdrowienie. Zawieszane najczęściej wokół ołtarzy otoczonych szczególnym kultem. W kościele w Blizanowie odnajdziemy ich ponad 100. Jedna z najciekawszych przedstawia trzy zęby, natomiast najcenniejszym i największym jest srebrna suknia i dwie korony ofiarowane około 1760 r. przez rogozińską kasztelanową – Annę Molską.

Ołtarze jak tableau

Maksymilian Molski przyjaźnił się ze zgromadzeniami kaliskich franciszkanów oraz jezuitów i postanowił spopularyzować wśród mieszkańców Blizanowa kult ich świętych. Ufundowane przez niego ołtarze zostały podzielone wąskimi ramkami na kwatery, w których namalowano wizerunki poszczególnych świętych: zupełnie jak w tableau czy albumie fotograficznym.

Ołtarz jezuicki

  1. Św. Andrzej Bobola, zwany Apostołem Polesia i gorliwym „łowcą dusz”, w czasie wojen z Kozakami poniósł męczeńską śmierć (był torturowany, okaleczany, przypalany ogniem, na koniec dobity szablą).
  2. Św. Franciszek Ksawery – wyjechał na misje m.in. do Indii, Singapuru, Wietnamu, ewangelizował także Japonię. Oręduje w czasie zarazy oraz gwałtownych burz.
  3. Św. Ignacy Loyola – założyciel Towarzystwa Jezusowego. Jako młody człowiek wiódł życie wojowniczego rycerza, dworzanina i lekkoducha. Przeżył nawrócenie i zaczął kierować się maksymą Ad maiorem Dei gloriam („Na większą chwałę Bożą”). Autor „Ćwiczeń duchownych” – zbioru ćwiczeń rekolekcyjnych (rozmyślań, medytacji), zwanych ignacjańskimi.
  4. Św. Stanisław Kostka – nie otrzymawszy zgody rodziców na wstąpienie do zakonu, uciekł w przebraniu, po czym został przyjęty do nowicjatu jezuitów. Zmarł na malarię.
  5. Św. Franciszek Borgiasz – wywodzący się z rodu Borgiów (był prawnukiem papieża Aleksandra VI), w młodości służył na dworze Karola V Habsburga. W wie- ku 16 lat ożenił się, miał 8 dzieci. Jako wdowiec wstąpił do zakonu jezuitów.
  6. Św. Alojzy Gonzaga – jeden z najmłodszych kanonizowanych jezuitów, umarł jako kleryk posługujący chorym na dżumę.
  7. Brat Jozafat Kuncewicz – męczennik, zamordowany przez tłum prawosławnych mieszkańców Wilna, gdyż działał na rzecz zjednoczenia kościoła prawosławnego z katolickim.
Ołtarz jezuicki
1
Św. Andrzej Bobola
2
Św. Franciszek Ksawery
3
Św. Ignacy Loyola
4
Św. Stanisław Kostka
5
Św. Franciszek Borgiasz
6
Św. Alojzy Gonzaga
7
Brat Jozafat Kuncewicz
Ołtarz jezuicki
1
Św. Andrzej Bobola
2
Św. Franciszek Ksawery
3
Św. Ignacy Loyola
4
Św. Stanisław Kostka
5
Św. Franciszek Borgiasz
6
Św. Alojzy Gonzaga
7
Brat Jozafat Kuncewicz
Ołtarz franciszkański
1
Św. Antoni Padewski
2
Św. Jan z Dukli
3
Św. Franciszek z Asyżu
4
Św. Władysław z Gielniowa
5
Bł. Szymon z Lipnicy
6
Św. Józef z Kupertynu
7
Św. Paschalis
Ołtarz franciszkański
1
Św. Antoni Padewski
2
Św. Jan z Dukli
3
Św. Franciszek z Asyżu
4
Św. Władysław z Gielniowa
5
Bł. Szymon z Lipnicy
6
Św. Józef z Kupertynu
7
Św. Paschalis

Ołtarz franciszkański

  1. Św. Antoni Padewski – posiadał dar bilokacji (potrafił być w dwóch miejscach naraz), dlatego pomaga odnaleźć rze- czy zaginione.
  2. Św. Jan z Dukli – zmarł we Lwowie, gdzie ponad 160 lat później przyczynił się do cudu: podczas oblężenia miasta przez armię Tuhaj Beja i Chmielnickiego ukazał się na chmurach. Na ten widok przestraszeni wrogowie uciekli.
  3. Św. Franciszek z Asyżu – pochodził z zamożnej rodziny, prowadził beztroskie życie, ale pod wpływem choroby, a następnie proroczego snu postanowił je zmienić: porzucił bogactwo i zaszczyty rozpoczynając życie w ubóstwie i prostocie.
  4. Św. Władysław z Gielniowa – zmarł po ekstazie, jakiej doświadczył podczas głoszenia homilii w Wielki Piątek, w kościele św. Anny w Warszawie.
  5. Bł. Szymon z Lipnicy – słynny kaznodzieja, umarł w Krakowie podczas epidemii cholery, niosąc pomoc chorym.
  6. Św. Józef z Kupertynu – obdarzony darem lewitacji (zwłaszcza podczas ekstazy), z powodu którego jest patronem m.in. lotników, pilotów i astronautów.
  7. Św. Paschalis – legenda głosi, że w czasie własnej mszy pogrzebowej dwa razy otworzył oczy: w czasie podniesienia hostii i kielicha. Była to nagroda za jego głęboką cześć wobec Eucharystii.

Pierwsza męczennica chrześcijańska

W kaplicy północnej znajduje się rokokowy ołtarz św. Tekli. W tej imponującej kompozycji architektonicznej warto zwrócić szczególną uwagę na późnobarokowe malowidło umieszczone w głównej kwaterze. Przypuszczalnie jest to św. Tekla. Obraz otoczony jest wyrafinowaną, pozłacaną bordiurą. Tworzący ją snycerz wykazał się nie tylko talentem, precyzją wykonania czy doświadczeniem rzemieślniczym, ale również sporą wiedzą teoretyczną. Zapewne inspiracji szukał w legendach i żywocie św. Tekli, gdyż pośród rzeźbionych w drewnie, a następnie złoconych ornamentów można dostrzec także szczegółowo opracowane atrybuty świętej:

  • palmę męczeństwa (Tekla jako pierwsza została przedstawiona z nią w dłoni),
  • płonący stos,
  • lwa i wołu.

Św. Tekla była chrześcijańską dziewicą i uczennicą św. Pawła żyjącą w I w. po Chrystusie. Gdy po swym nawróceniu zerwała zaręczyny z pogańskim narzeczonym wyszukanym dla niej przez bogatych rodziców, naraziła się swemu najbliższemu otoczeniu. Za to, że Tekla wolała miłość do Chrystusa, skazano ją na śmierć przez spalenie na stosie. Jednak nieoczekiwany deszcz zgasił płomienie, uniemożliwiając wykonanie kary. Wówczas oprawcy rzucili Teklę na pożarcie wygłodniałym lwom. Jednak i tym razem Bóg wybawił ją z opresji: drapieżniki stały się łagodne jak baranki. 

Jak obraz malowano

Niezwykle ciekawym obiektem jest barokowy obraz z początku XVII w. ukazujący scenę Koronacji Najświętszej Marii Panny. Wykonali go lokalni twórcy należący do warsztatu wielkopolskiego.

Proces powstania obrazu miał swój początek w warsztacie stolarskim. Stolarz przygotował deski, które połączono ze sobą na styk, tworząc w ten sposób podobrazie malarskie. Następnie do tej drewnianej płaszczyzny przyklejono płótno, które potem zagruntowano, czyli pokryto specjalną „zaprawą” uniemożliwiającą przebijanie farb na drugą stronę. Dopiero tak przygotowane podobrazie drewniano-płócienne trafiło w ręce artysty. Do malowania wykorzystana została mieszanka farb olejnych oraz temperowych, dzięki czemu uzyskano szerszą gamę niuansów kolorystycznych.

Tę wielopostaciową kompozycję można podzielić na strefę niebiańską oraz ziemską. W tej pierwszej, ukazanej w górnej części obrazu, rozgrywającej się na obłokach, dominuje postać Najświętszej Marii Panny. Ukazano Ją w momencie koronowania przez Trójcę Świętą, czyli Boga Ojca (po prawej), Syna Bożego (po lewej) i Ducha Świętego (pod postacią gołębicy). Postaciom towarzyszą zasiadający na chmurach aniołowie.

Z kolei dolną część wypełniają postaci trzech świętych wyobrażonych na tle pejzażu, którzy na klęczkach adorują rozgrywaną w niebie scenę. Po lewej stronie namalowany został św. Wojciech w złotej kapie i z krzyżem procesyjnym w ręku. Po prawej widzimy św. Stanisława z pastorałem, któremu towarzyszy niewielka postać Piotrowina. Pośrodku natomiast znajduje się św. Mikołaj ze swymi atrybutami – złotymi kulami.

Ławy kolatorskie

Kościół w Blizanowie zbudowany został w 1532 r., zaś znaczne przebudowania wraz z wymianą wyposażenia nastąpiły w XVII wieku. W tym okresie powstały ławy kolatorskie umiejscowione w prezbiterium i przeznaczone dla miejscowej szlachty bądź właścicieli wsi. W tym okresie kasztelanem rogozińskim był Maksymilian Molski, a jego żona była fundatorką polichromii oraz obrazu Matki Bożej z Dzieciątkiem. Ławy kolatorskie (kolator inaczej fundator) podkreślały wyjątkową pozycję arystokracji, która uczestniczyła we mszy świętej przebywając w strefie sacrum, w separacji od pozostałych wiernych.

Adres

Blizanów 4, 62-814 Blizanów
tel.: 62 751 10 84

Odpusty

8 września (Narodzenia Najświętszej Maryi Panny)
6 grudnia (św. Mikołaja)

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego