Kościół pw. Świętej Trójcy w Węglewicach
PRACE KONSERWATORSKIE POLICHROMII W PRZEDSIONKU WEJŚCIOWYM W KOŚCIELE PW. ŚWIĘTEJ TRÓJCY W WĘGLEWICACH
Wnętrze przedsionka – sklepienie i ściany, pokrywa powstała w 1933 roku rozbudowana dekoracja malarska o motywach ornamentalnych. Wielobarwna, różnorodna dekoracja rozmieszczona jest w polach wyznaczonych przez iluzjonistyczne podziały architektoniczne. Motywy ornamentalne zapełniają wszystkie powierzchnie sklepienia i ścian.
Podłożem do dekoracji malarskiej ścian i sklepienia jest zagruntowane drewno sosnowe belek konstrukcji zrębowej kościoła. Jednowarstwowa malatura sklepienia została wykonana na deskowaniu podsufitki, na gruncie klejowo-kredowym. Z badań stratygraficznych wynika, że dekoracja na ścianach została wykonana w czterech fazach, przy czym najstarsza zachowana jest szczątkowo, a ostatnia dotyczyła jedynie przemalowania ścian w dolnej strefie. Elementy dekoracyjne wykonano metodą szablonową wzbogaconą rysunkiem linearnym i opracowaniem malarskim szczegółów kompozycji.
Stan zachowania drewna był dobry za wyjątkiem górnych partii narażonych na długotrwałe zaciekanie w skutek wcześniejszych ubytków w poszyciu dachowym. Uszkodzenia widoczne były również w dolnych partiach ścian, do czego przyczyniał się brak izolacji od gruntu. Nastąpiło osłabienie wytrzymałości mechanicznej i naruszenie ciągłości struktury drewna. Podczas badań zauważono liczne złuszczenia, odspojenia oraz ubytki odsłaniające drewno. Było to spowodowane niewłaściwym przygotowaniem podłoża, wiążącym się ze słabym lub całkowitym brakiem przyklejenia oraz pominięciem zasady nakładania warstw słabszych na silniejsze. Ogólny, zły stan zachowania malatury wynika ze stanu zachowania podłoża oraz gruntu. Cała powierzchnia była zakurzona z widocznymi uszkodzeniami mechanicznymi i nierównościami powierzchni lica. Widoczne były również liczne utrącenia i przetarcia farby.
Celem przeprowadzonej konserwacji była stabilizacja odspojonych powierzchni warstw gruntu wraz z malaturą. Uzupełnienie szczelin, ubytków gruntu i warstwy malarskiej oraz powstrzymanie procesów destrukcji wraz z przywróceniem walorów estetycznych polichromii.
Przed przystąpieniem do właściwych prac konserwatorskich wykonano dokumentację fotograficzną. Na wstępie wykonano lokalne odkrywki sondażowe, w celu ustalenia stratygrafii. Działania rozpoczęto od oczyszczenia płaszczyzn ścian i sklepień z powierzchniowych zabrudzeń. Następnie podklejono i zaprasowano pęcherze, łuski oraz odspojone warstwy.
Powierzchnie zdezynfekowano preparatem biobójczym, następnie przeprowadzono konsolidację warstw. Po chemicznym i mechanicznym oczyszczeniu płaszczyzn licowych z powierzchniowych zanieczyszczeń i nadmiaru konsolidanta, zaprasowano podklejone partie polichromii.
W kolejnym etapie przeprowadzono impregnację wzmacniającą odsłoniętych partii drewna poprzez pędzlowanie i iniekcję. Następnie wykonano uzupełnienia podłoży, poprzez kity w obrębie ubytków drewna oraz szczelin na połączeniach desek żywicą epoksydową.
Następnie wykonano uzupełnienia ubytków warstwy malarskiej metodą rekonstrukcji barwnej i punktowania farbami akrylowymi. W końcowej fazie polichromię barwną zawerniksowano w obrębie ścian i sklepień, z dostosowaniem stopnia wybłyszczenia powierzchni.
Po zakończeniu prac wykonano dokumentację fotograficzną i dokumentację powykonawczą.
